Абай атындағы республикалық қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын мектеп-интернаттың 11 «Ә» - сынып оқушысы Қуанбай Олжас Бекенұлының  «Қазақ және жапон тілдеріндегі септік жалғауларының ұқсастықтары мен айырмашылықтары» атты ғылыми жобасына сын-пікір.

Соңғы уақытта салыстырмалы-салғастырмалы тіл білімінің маңыздылығын жоққа шығаратын көзқарастың бар екені рас. Дегенмен де тілдерді салыстырмалы-салғастырмалы тұрғыдан зерттеу ісінің тіл меңгеруде үлкен септігін тигізетіні даусыз. Осы тұрғыдан келгенде Олжастың ғылыми жобасының мәні өте зор.

Тағы бір ескере кететіні, Олжастың бұрын зерттелмеген тың тақырыпты қарастырып отырғандығы. Ол қазақ және жапон тілдеріндегі септік жалғаулары жөнінде жазылған еңбектерді екі тіл бойынша жеке-жеке қарастырып, сол еңбектердің негізінде екі тілдегі аталмыш категорияны салыстырмалы түрде сипаттап, ондағы ұқсастықтар мен айырмашылықтарға талдау жасайды. Ғылыми жобаны жазу барысында көп материалдар қарастырылғаны байқалады. Жапон тіліндегі септік жалғаулары жайлы жазылған қазақ тіліндегі еңбектердің жоқ болуына байланысты, оқушы негізінен орыс тілінде жазылған еңбектерге сүйенген, ал жапон тіліндегі еңбектер аз қарастырылған. Егер ғылыми жоба иесінің әлі мектеп оқушысы екендігін, жапон тілін әлі жетік меңгере қоймағандығын ескерсек, бұл айтарлықтай кемшілік емес.

Ғылыми жоба мектеп оқушысы деңгейіне лайықты, сауатты жазылған. Оқушының тақырыпты барынша тыңғылықты, жіті қарастырып, көп еңбектенгені көрінеді. Олжас, аталмыш тақырыптың бұрын карастырылмағандығына, жапон тіліндегі септік жалғаулары жайлы қазақ тіліндегі материалдардың мүлдем жоқтығына қарамастан, екі тілдегі септік жалғауларының ұқсастықтары мен айырмашылықтары жөнінде өзіндік батыл тұжырымдар жасайды.

Десек те, ғылыми жобада кейбір стилистік, орфографиялық және техникалық қателіктер де кездеседі. Бірақ бұл қателіктер ғылыми жобаның сапасына айтарлықтай нұқсан келтірмейді.
 
Мектеп оқушысы бола тұра, Олжастың осындай тың да күрделі такырыпты барынша аша білгендігіне қарап оның болашағынан үлкен үміт күтуге болады деп сенеміз.

Ғылыми кеңесші: Әль-Фараби атындағы ҚазҰУ, Шығыстану факултеті, Жапонтану кафедрасының аға оқытушысы М.Т. Шадаева